site-logo

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 4

Esej autorstwa i dzięki uprzejmości prof. Steve’a Masona.Poprzednie części eseju można przeczytać pod tymi linkami: część 1, część 2, część 3. Wyobrażanie sobie utraconej przeszłości. Jaka to różnica, czy podejdziemy do historii poprzez „opieranie się na dowodach”, czy podejmiemy się

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 3

Esej autorstwa i dzięki uprzejmości prof. Steve’a Masona. Wyobrażanie sobie pozostałości, i tego, co one oznaczają. Przekonaliśmy się, że pozostałości ze starożytnego świata nie mogą mówić same za sobie, wymagają więc interpretacji. Spójrzmy na przykład monet, inskrypcji, miejsc i tekstów. Jest

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 2

Esej autorstwa i dzięki uprzejmości prof. Steve’a Masona.  Zanim przystąpimy do dalszych rozważań, chciałbym podkreślić, że podejście, które nakreśliłem powyżej [w poprzednim artykule], pozbawia znaczenia wiele często używanych terminów i kategorii historycznych, inne zaś zmusza do dokładnego wyjaśnienia. Oto kilka najczęstszych

book

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 1

Pewne powiedzenie z czasów sowieckich mówiło: „Tylko przyszłość jest pewna; przeszłość ciągle się zmienia”. Jakkolwiek jest to ironiczny komentarz na temat prawdy poddawanej kontroli rządów, powiedzenie to skłania nas do przemyślenia, jeśli nie przeszłości, to natury samej historii. Czy historia jest

Ugarit. Cykl Baala, cz. 3 Baal i Mot. Mitologia kananejska cz. 7

Ostatni epizod Cyklu Baala stanowi zwieńczenie burzliwej historii boga z góry Safon. Baal Hadad, reprezentujący życie, ściera się tutaj z pierworodnym synem Ela, władcą śmierci o imieniu Mot. Jak wspomniałem pod koniec ostatniego artykułu, trzecia część Cyklu jest bardzo niekompletna. Brakuje ogromnych

Ugarit. Cykl Baala, cz. 2 Pałac Baala. Mitologia kananejska cz. 6.

Druga część Cyklu Baala jest znacznie lepiej zachowana niż pierwsza. Nie znaczy to, że nie ma w niej luk, dziur i uszkodzonych wersetów – są, ale w dużo mniejszej ilości. Narracja tej części jest dużo lepiej zrozumiała, motywacje postaci dość jasne (może poza

ugarit

Ugarit. Cykl Baala, cz. 1 Baal i Jam. Mitologia kananejska cz. 5.

W poprzednich artykułach z tego cyklu nieco nadużyłem jednego, ważnego pojęcia. Nazwałem ten cykl „Mitologia kananejska”, tymczasem w kolejnych artykułach uważny czytelnik z pewnością dostrzegł, że… nie napotkał żadnych mitów. Były imiona bogów, ich funkcje, wspomnienia epigraficzne, ikonografia, szkalujące ich opowieści biblijne.

Pan Bliźniaczego Plemienia: Qaus, bóg Edomu. Mitologia kananejska, cz. 4.

Na południe od ziem Izraela i Judy rozciągał się inny kraj: bardziej pustynny, mniej życzliwy dla ludzi. Znaczną jego część stanowiła sławna pustynia Negew. To tu miał osiedlić się brat bliźniak Izraela, Ezaw, eponim twardego ludu Edomu. Nazwa tej krainy, “czerwony”, odnosi się

Bogowie Najeźdźców zza Morza: bóstwa Filistynów. Mitologia kananejska, cz. 3.

Filistyni osiedlili się w Palestynie pod koniec XIII wieku p.n.e., na fali najazdów tzw. Ludów Morza. Wtedy to zakończyła się pewna epoka w historii ówczesnego świata; niemal powszechna katastrofa dotknęła większość wielkich bliskowschodnich cywilizacji. Wielkie imperium Hetytów upadło, aby nigdy już więcej nie

Najczęściej czytane

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 4

Esej autorstwa i dzięki uprzejmości prof. Steve’a Masona.Poprzednie części eseju można przeczytać pod tymi linkami: część 1, część 2, część 3. Wyobrażanie sobie utraconej przeszłości. Jaka to różnica, czy podejdziemy do historii poprzez „opieranie się na dowodach”, czy podejmiemy się

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 3

Esej autorstwa i dzięki uprzejmości prof. Steve’a Masona. Wyobrażanie sobie pozostałości, i tego, co one oznaczają. Przekonaliśmy się, że pozostałości ze starożytnego świata nie mogą mówić same za sobie, wymagają więc interpretacji. Spójrzmy na przykład monet, inskrypcji, miejsc i tekstów. Jest

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 2

Esej autorstwa i dzięki uprzejmości prof. Steve’a Masona.  Zanim przystąpimy do dalszych rozważań, chciałbym podkreślić, że podejście, które nakreśliłem powyżej [w poprzednim artykule], pozbawia znaczenia wiele często używanych terminów i kategorii historycznych, inne zaś zmusza do dokładnego wyjaśnienia. Oto kilka najczęstszych

book

Prawda i wyobrażenie w (starożytnej) historii, cz. 1

Pewne powiedzenie z czasów sowieckich mówiło: „Tylko przyszłość jest pewna; przeszłość ciągle się zmienia”. Jakkolwiek jest to ironiczny komentarz na temat prawdy poddawanej kontroli rządów, powiedzenie to skłania nas do przemyślenia, jeśli nie przeszłości, to natury samej historii. Czy historia jest

Ugarit. Cykl Baala, cz. 3 Baal i Mot. Mitologia kananejska cz. 7

Ostatni epizod Cyklu Baala stanowi zwieńczenie burzliwej historii boga z góry Safon. Baal Hadad, reprezentujący życie, ściera się tutaj z pierworodnym synem Ela, władcą śmierci o imieniu Mot. Jak wspomniałem pod koniec ostatniego artykułu, trzecia część Cyklu jest bardzo niekompletna. Brakuje ogromnych

Ugarit. Cykl Baala, cz. 2 Pałac Baala. Mitologia kananejska cz. 6.

Druga część Cyklu Baala jest znacznie lepiej zachowana niż pierwsza. Nie znaczy to, że nie ma w niej luk, dziur i uszkodzonych wersetów – są, ale w dużo mniejszej ilości. Narracja tej części jest dużo lepiej zrozumiała, motywacje postaci dość jasne (może poza

ugarit

Ugarit. Cykl Baala, cz. 1 Baal i Jam. Mitologia kananejska cz. 5.

W poprzednich artykułach z tego cyklu nieco nadużyłem jednego, ważnego pojęcia. Nazwałem ten cykl „Mitologia kananejska”, tymczasem w kolejnych artykułach uważny czytelnik z pewnością dostrzegł, że… nie napotkał żadnych mitów. Były imiona bogów, ich funkcje, wspomnienia epigraficzne, ikonografia, szkalujące ich opowieści biblijne.

Pan Bliźniaczego Plemienia: Qaus, bóg Edomu. Mitologia kananejska, cz. 4.

Na południe od ziem Izraela i Judy rozciągał się inny kraj: bardziej pustynny, mniej życzliwy dla ludzi. Znaczną jego część stanowiła sławna pustynia Negew. To tu miał osiedlić się brat bliźniak Izraela, Ezaw, eponim twardego ludu Edomu. Nazwa tej krainy, “czerwony”, odnosi się

Bogowie Najeźdźców zza Morza: bóstwa Filistynów. Mitologia kananejska, cz. 3.

Filistyni osiedlili się w Palestynie pod koniec XIII wieku p.n.e., na fali najazdów tzw. Ludów Morza. Wtedy to zakończyła się pewna epoka w historii ówczesnego świata; niemal powszechna katastrofa dotknęła większość wielkich bliskowschodnich cywilizacji. Wielkie imperium Hetytów upadło, aby nigdy już więcej nie