Jednym z problemów z blogami na temat Nowego Testamentu, a w zasadzie z rozumieniem Nowego Testamentu w ogóle, jest to, że bardzo trudno jest wyjaśnić, co dzieje się w Nowym Testamencie, nie mając wiedzy na temat Starego. Nawet oddani studenci Nowego Testamentu często nie wiedzą o tamtym zbyt wiele.  Od czego więc zacząć? Chciałem napisać […]

Temat rodzeństwa nauczyciela z Nazaretu jest kontrowersyjny i był taki od dawien dawna. We współczesnym chrześcijaństwie zdanie, czy Jezus miał rodzonych braci czy nie, niemal ściśle pokrywa się z podziałem wyznaniowym między katolikami + prawosławnymi a ewangelikami i ich pochodnymi. Jak na ironię, w gruncie rzeczy to nie samo rodzeństwo Jezusa jest tu ważne (ani […]

Kilku użytkowników tego bloga [tj. autorskiego bloga B. Ehrmana – przyp. D.O.] prosiło mnie o bardziej szczegółowe wyjaśnienie, skąd wziął się żydowski apokaliptycyzm. Chętnie to zrobię: jest to ważny temat dla zrozumienia Jezusa, Pawła i innych wczesnych chrześcijan. Jak w przypadku wszystkich ideologii religijnych i politycznych, historyczne tło powstania myśli apokaliptycznej jest skomplikowane. Aby nadać […]

Czytelnicy naszego bloga wielokrotnie już mieli okazję spotkać się w jego ramach z 1 Księgą Henocha. Poświęciliśmy jej wiele artykułów, wprowadzających w popularną tematykę upadłych aniołów Czuwających, którzy zgrzeszyli z ziemskimi kobietami; kwestię pochodzenia tytułowego proroka z okolic góry Hermon; w końcu mały cykl o Apokalipsie Zwierząt pisanej w czasach machabejskich. O niej też traktował […]

Kontynuując cykl „Porównań” przechodzimy do kolejnych osób, które spotykamy na kartach czterech ewangelii. W tym artykule będą to rodzice Jezusa. Jak poprzednio, staram się dokonywać tych porównań wyłącznie na poziomie tekstu, jak każdą inną literaturę – tak, aby artykuł był przystępny dla laików. „Święta Rodzina”. Mimo że dwie z czterech kanonicznych ewangelii (Mateusz i Łukasz) […]

W tej części cyklu porównującego zawartość czterech Ewangelii skupię się nie na konkretnym fragmencie czy epizodzie, jak to miało miejsce poprzednio przy śmierci, zmartwychwstaniu czy rodowodzie Nazarejczyka, lecz na bohaterach opowiadanych przez ewangelistów historii. Rzecz jasna, pomijając samego Głównego Bohatera. Innymi słowy: zobaczymy, jakimi ludźmi otaczał się Jezus, czy może raczej – o których ludziach […]

Pierwszy manuskrypt Wniebowstąpienia Izajasza, który zwrócił uwagę współczesnych ludzi Zachodu, został zakupiony przez angielskiego badacza Richarda Laurence’a od handlarza w pobliżu Londynu. Opublikował go w 1819 roku. Od tego czasu pojawiły się dwa inne ważne wydania:– jedno wydane przez Augusta Dillmanna, opublikowane w Lipsku w 1877 roku;– jedno autorstwa Roberta Henry’ego Charlesa, opublikowane w Londynie […]

Wniebowstąpienie Izajasza to judeochrześcijański pseudoepigraf opisujący męczeństwo i niebiańską podróż Izajasza przez liczne poziomy niebios. Zawiera również własną wizję końca świata i powrotu Jezusa. Tekst został skomponowany w latach 75-175 i zachował się jedynie w wersji etiopskiej. Taki szeroki zakres datowania bierze się stąd, że sam tekst nie daje przesłanek pozwalających na jego konkretne umiejscowienie […]

Po podboju Babilonu perski król Cyrus wydał sławny dekret. Zezwalał w nim uprowadzonym niegdyś Judejczykom na powrót do ojczyzny i odbudowę sanktuarium swojego bóstwa: “drugą świątynię”. Treść tego dekretu – trudno powiedzieć, czy takie było jego oryginalne brzmienie – przekazuje nam Biblia w dwóch miejscach: na końcu 2 Księgi Kronik oraz na początku Księgi Ezdrasza. […]

Treść proroctwa o 4 bestiach z Daniela 7 jest następująca: Daniel więc powiedział: «Ujrzałem swoją wizję w nocy. Oto cztery wichry nieba wzburzyły wielkie morze. Cztery ogromne bestie wyszły z morza, a jedna różniła się od drugiej. (1) Pierwsza podobna była do lwa i miała skrzydła orle. Patrzałem, a oto wyrwano jej skrzydła, ją zaś […]